ارزیابی من

منبع: ادوار نيوز

عباس عبدي

هفته قبل مطلبي را تحت عنوان" تحليل شما چيست؟" نوشتم و طي آن چند پرسش را براي دوستان خواننده مطرح كردم كه مي‌خواهم خودم هم به آنها پاسخ دهم. اين پاسخ را در روز پنج‌شنبه نوشته‌ام و امروز يعني بعد از ظهر جمعه در سايت قرار مي‌دهم. پاسخ‌ها نيز صرفاً معطوف به انتخابات شوراها و شهر تهران است. 1ـ از لحاظ اجرا و سلامت احتمال مي‌دهم كه اصولاً نيازي به خدشه‌دار كردن سلامت انتخابات نباشد، و اين بدترين حالت ممكن است كه فرد يا افرادي صرفاً به دليل فقدان نيازمندي به اين مسأله آن را درست برگزار كنند. اما اين فقط یک احتمال است. زيرا به دليل پايين بودن مشاركت (نسبت به انتخابات رياست جمهوري) و رقابت نزديك، اندكي نارسايي در سلامت انتخابات نيز در نتيجه آن مهم و موثر است. اجازه بدهيد مثالي بزنم. فرض كنيد در جامعه‌اي 1000 نفري زندگي مي‌كنيم و دو نفر نامزد هستند، اگر 800 نفر شركت كنند و 600 رأي را نفر «الف» و 200 رأي را نفر «ب» كسب كند براي تغيير نتيجه حداقل نيازمند جابجايي يا اضافه كردن و...، 401 رأي هستيم اما اگر بجاي 800 نفر فقط 200 نفر شركت كنند و آرا هم 110 و 90 تقسيم شود، با خدشه در 21 رأي كار تمام است و اين حجم بسيار كوچكي در جابجايي اما داراي همان تأثير است. در اين انتخابات هر دو ويژگي پراكندگي آرا و مشاركت كم مي‌تواند موجب بروز خدشه در سلامتي در ابعاد كم ولي تأثيرگذار باشد. بويژه آنكه ليست اصلاح‌طلبان داراي چند چهره شناخته شده است كه احتمالاً منفرداً (فارغ از تعلقات ليستي) مي‌توانند شانس انتخاب شدن داشته باشند. بنابراين يا نيازي به خدشه وارد كردن به سلامت نيست، يا اگر هم نيازمند شوند، در حد كم، نياز مرتفع مي‌شود. 2ـ از لحاظ ميزان مشاركت حدس مي‌زنم كه در تهران مشاركت بيش از دور گذشته است، زيرا از يك سو رقابتي خاص ميان طرف مقابل رخ داده كه با حمايت ماشين دولتي مي‌كوشند كه برخي نيروها را براي شركت بسيج كنند، از سوي ديگر نزد اصلاح طلبان هم ترس از ادامه وضع موجود عده‌اي را بيش از گذشته به پاي صندوق‌ها خواهد كشاند، و اين رقم حدود 30 تا 35 درصد از كل واجدين حق رأي است. مشروط بر اين كه رأي اضافي مشاهده نشود. 3ـ از لحاظ نتايج آرا تصور مي‌كنم كه ليست مشهور به حاميان دولت اگر بتواند خود را معرفي كند (يعني مردم بدانند كه ليست معيني معرف حاميان دولت يا در واقع مورد حمايت دولت است) در مجموع اول خواهد شد، گرچه چهره‌هاي ليست طرفدار شهرداري به صورت انفرادي نيز مي‌توانند در لابلاي ليست منتسب به دولت وارد شورا شوند و در شرايطي هم امكان حضور دو يا سه نفر از ليست اصلاح‌طلبان هست، اما اين حالت هم به لحاظ واقعي و هم به لحاظ شرايط موجود در مدیریت و کنترل صندوق‌ها بعيد است كه رخ دهد. ارايه تحليل من از اين كه ليست مذكور چرا رأي خواهد آورد نياز به فرصتي ديگر دارد. البته تأكيد كنم كه واقعاً پيش‌بيني رفتار انتخاباتي در ايران بويژه در مواردي كه فضاي انتخاباتي شكل نمي‌گيرد و مشاركت هم كم مي‌شود، سخت است و نتايج ناپايدار مي‌گردد، علي‌الخصوص كه وضعيت سلامت انتخابات هم با ابهام مواجه باشد. 4ـ از لحاظ نتايج سياسي اظهارنظر در اين زمينه خيلي سخت است، و كاملاً احتمالي است، اما تصور مي‌كنم با فرض تحقق موارد پیش، دولت بر صحت و درستي راه پيش گرفته خود مطمئن‌تر و براي ادامه آن راغب‌تر مي‌شود. و از الآن شمشير‌ها را براي انتخابات بعدي مجلس از رو مي‌بندند، ودیگر مجموعه های جناح مخالف اصلاحات را منفعل مي‌كند و بخشي از آنان را بيشتر از قبل به سكوت و برخي را نيز در مواجهه با دولت جري‌تر مي‌كند. نتايج آن براي اصلاحات چندان اميدبخش نيست، زيرا در چهره اين دوستان اراده كافي براي درس‌گيري از گذشته مشهود نيست يا حداقل من قدرت بينايي آن را ندارم، اما اين اميد هم هست كه چنين امري رخ دهد. اميدوارم كه اين بار فشار وارده بر گرده ناشي از عدم همراهي ديگران و مردم و تحريمي‌ها معرفي نشود. اما براي حكومت و كشور نتايج آن چون نتايج انتخابات قبلي است. شايد گفته شود اگر چنين است؟ چراافراد را به شركت تشویق نكردم، پاسخ خواهم داد، مسئوليت اين مهم برعهده كساني است كه برنامه‌اي براي جلب مشاركت مردم نمي‌دهند، و نه برعهده كساني كه شركت نمي‌كنند. آنان كه حاضر به شنيدن هيچ سخني نيستند، نمي‌توانند در بزنگاه انتخابات حضور مردم را در پاي صندوق‌هاي رأي انتظار داشته باشند و به دلیل خطر طرف مقابل خواهان مشارکت دیگران شوند.ضمن این که بدون عرضه کالای مناسب سیاسی چنین دعوتهائی چون آب در هاون کوبیدن است. اين انتخابات وضعيت روابط خارجي كشور را پيچيده‌تر و شكننده‌تر مي‌كند ولي تا وقتي كه اوضاع درآمدهاي نفتي چنين است، طبعاً مي‌توان با اتكا به اين درآمدها، مانع انتقال سريع و خشن نتايج اين سياست‌ها به مردم شد. 5ـ از لحاظ كارآمدي نهاد برآمده از اين انتخابات پيش از همه چيز بايد مونوريل را تصويب و اجرا كند (من احتمال مي‌دهم كه در قضيه مونوريل علايق مذهبي هم مطرح باشد!) سپس اقداماتي سريع و زود بازده مثل وام ازدواج و حتي طرح‌هاي عمراني با حمايت دولت به اجرا درخواهد آمد، زيرا بايد آماده شد كه از طريق كسب نظر مردم تهران گام‌هاي بعدي برداشته شود، البته اجراي اين امور با چه هزينه‌هايي صورت مي‌گيرد، آن ديگر بحث مردم تهران نيست و به چشم عموم نخواهد آمد. بنابراين شايد چنين نهادي به لحاظ چگونگي استفاده بهينه از منابع، مورد پرسش جدي باشد، اما به لحاظ حصول نتايج مرحله‌اي آقايان كارآمد خواهند بود. قبول كنيم كه پيش‌بيني امري بسيار خطير و خطرناك است (آن هم در ايران). و به لحاظ سياسي نبايد چنين كاري را كرد، اما چه باك، قصد من و شما، به چالش كشيدن ذهنيت‌هاي خودمان است تا بلكه واجد كارآمدي بيشتري در تحليل و ارزيابي امور شويم. حالا فرض كنيد كه تمام اين پيش‌بيني‌ها غلط از آب درآمد، خوب ما مي‌كوشيم كه درك خود را از واقعيت اصلاح كنيم، اين كار بهتر از كار كساني است كه پيش‌بيني‌هاي شفاهي مي‌كنند و بر اساس آن قول هم می دهند اما هيچ جا هم ثبت نمي‌شود و پس از انتخابات هم مدعي مي‌شوند، انتظار اين نتايج را داشتند، شتر ديدي نديدي!، كساني كه تا ساعت 12 شب جمعه 27/3/1384 خبر مي‌داند كه نامزد آنان دوم است و... اما پس از شكست به راحتي مدعي شدند كه از قبل پيش‌بيني مي‌كردند و اين نتيجه طبيعي بوده است!!